Suy nghĩ bao đời con người ta thường chuộng cái phúc hơn cái khốn. Ngày Tết ai cũng thường chúc nhau hạnh phúc, không ai chúc nhau gặp tai nạn khốn khó bao giờ. Nếu mở miệng ra nói những lời chúc gặp khốn, người ta sẽ nói rằng mình điên, có khi ta còn bị chửi nữa là đằng khác.
Tin Mừng có "Tám mối phúc thật", ta thường gọi là "Bát phúc", hay còn gọi là "Hiến chương Nước Trời", hầu như ai cũng biết. Tuy nhiên, Thánh sử Matthêu đề cập tới 9 cái "phúc thay", Thánh Luca thì nói tới 4 cái "phúc cho" và hoàn toàn đối nghịch với 4 cái "khốn cho"( x Lc 6,20-26 v Mt 5,1-12 ). Giáo Hội đúc kết lại thành "Tám mối phúc thật". "Tám mối phúc thật" là bài giảng của Chúa Giêsu trên núi, Thánh Gandhi khi đọc Kinh Thánh Công Gíao đã hoàn toàn thán phục bởi bài giảng này ( x Mt 5, 1-12 v Lc 6, 20-23 ).
Qủa thật, nếu Chúa Giêsu thay cái "khốn cho" bằng cái "phúc cho" và ngược lại, thì chắc thế giới này đã hoàn toàn đảo lộn, và giá trị ơn Cứu độ chả là gì cả ( chưa nói đến giá trị đạo đức ). Như vậy, ý Chúa Giêsu muốn nói gì ở đây ? Ngài có ý bài bác sự giàu sang không ? Hay Ngài muốn thay đổi tận gốc rễ cái nhìn và suy nghĩ quen thuộc của con người ? Điều ta dễ thấy ngày hôm nay : Bần cùng dễ sinh đạo tặc. Nếu đạo Công giáo toàn là những người nghèo đói xác xơ, bò lê bò lết, lăn lóc dọc đường, thì cũng không ai dám theo và dám vào đạo. Tuy nhiên, sự giàu có tạo nên những tầng lớp thống trị trong xã hội, ức hiếp dân nghèo, thì đây là tình trạng bất công cần lên án. Có lẽ Chúa Giêsu đã đụng chạm tới tầng lớp và hạng người này khi Ngài nói : "Người giàu có khó vào Nước Trời"- Câu nói này cả 3 tác giả Tin Mừng đều ghi lại : ( Mt 19, 23 v Lc 18, 24 v Mc 10, 23 ) và "Khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có, vì các ngươi đã được phần an ủi của mình rồi"( Mt 6,24 ).v.v...Xã hội Do Thái thời Chúa Giêsu đang sống, các Thầy Thông luật và nhóm Pharisiêu là những người quyền lực và giàu có, trong Tin Mừng Mt 23, 13-30 có 8 lần Chúa Giêsu rủa "Khốn cho các ngươi" và trong Tin Mừng Lc 11, 37-53 có 6 lần Chúa Giêsu rủa : "Khốn cho các ngươi" - Cụm từ này hơi nặng, không khác gì chửi thẳng vào mặt. Tại sao Chúa Giêsu lại làm như vậy ?
Tôi không nghĩ thân phận con người là ''bèo dạt mây trôi" vì tôi thấy con người được Chúa yêu thương, quan phòng, chăn dắt và lo lắng mọi sự, sinh ra làm người là một vinh dự. Tôi nghĩ Chúa Giêsu không làm những chuyện "dở hơi". Và tôi cũng không nghĩ đây là sự thay đổi tốt xấu tự nhiên, như vẫn thường được nghe giải thích, vì như vậy ta không thể cắt nghĩa được tại sao "khóc lóc", "đói khát" là hạnh phúc, còn "sang giàu, phú quý, no nê, vui cười"...lại là khốn. Chúa Giêsu dùng từ như thế có quá lắm chăng ? Có phải là lối nói, là biện pháp tu từ phóng đại không ? ( Theo như cách học ngữ pháp ngày nay thường phân tích ).
Nếu Kitô hữu chúng ta hiểu rằng, Tin Mừng mà Đức Giêsu rao giảng được cả cuộc sống và cái chết của Người minh chứng ( Tôi có đề cập trong một số bài chia sẻ trước : Cả cuộc đời Chúa Giêsu là một bài giảng sống động...) - chắc chắn không phải là một bài học luân lý cao đẹp, mà là một mặc khải tự nhiên về một Thiên Chúa yêu thương và cứu độ. Và nếu, cũng Tin Mừng ấy, cứu cánh của cuộc sống từ đây sẽ không còn phải là "vinh thân phì gia" hay "giàu sang phú quý", mà là đón nhận lòng thương xót của Thiên Chúa, thì điều gì dẫn tới việc đón nhận này mới chính là con đường dẫn tới hạnh phúc. Chỉ khi nào tiến tới lối suy nghĩ đó, não trạng đó, Kitô hữu chúng ta mới hoàn toàn được thuyết phục : Tại sao nghèo khó, đói khát, khóc than, bị ghét bỏ...lại được gọi là "phúc"( x Lc 6,20-2 v Mt 5,1-12 ) ? Trong khi giàu có, no nê, vui cười, khen tụng...lại bị cho là "khốn"( x Lc 6,24-26 ) ? Đừng đánh đổi giữa hai trạng thái này.
Ai dám nghĩ rằng, một người đang sống trong phú quý, sung túc, thành đạt và toại nguyện lại cần tới lòng thương xót ? Trong khi đối với một người đang rơi vào tình cảnh khó khăn, đói khổ, thất vọng hay bị khinh khi, thì mong đợi lòng từ bi xót thương, hẳn là điều đương nhiên ? Vấn nạn này được Ngôn sứ Isaia và Đức Giêsu công khai bày tỏ : "Tin Mừng được loan báo cho kẻ nghèo hèn"( Is 1,12 v Lc 4,18b ), Chúa Giêsu nêu rõ cái vinh dự ấy : "kẻ nghèo được nghe Tin Mừng"( Mt 11,5b ), Thánh Augustino lớn tiếng ngợi ca : "Ôi tội hồng phúc !" Và được Đức Mẹ hớn hở reo lên : "Phận nữ tì hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới" ( Lc 1,48 ). Cũng vậy, Thánh Phao lô mạnh dạn xác quyết : "Chính lúc tôi yếu đuối nhất là lúc sức mạnh Thiên Chúa tỏ rõ nơi tôi" ( 2 Cr 12,10 ). Trong tư cách một người phàm, ai trong chúng ta cũng mong muốn được giàu sang, no đủ, để được tự do thoải mái trong đời sống, điều ấy chẳng có gì là tội hay khốn cả. Nhưng trong tư cách Kitô hữu, người tin và đang đi tìm tình yêu Cứu độ của Thiên Chúa từ nhân, mà lại để cho mình thiếu vắng nhu cầu chạy tới lòng thương xót từ bi của Chúa, thì quả là "đại khốn" cho ta biết mấy, vì Chúa đã nói : "Con lạc đà chui qua lổ kim còn dễ hơn người giàu vào Nước Thiên Chúa " ( Mt 19,24 v Mc 10,25 v Lc 18,24 ).
Thậm chí, nếu việc tu thân, việc rèn luyện nhân đức làm ta thấy mình cao đẹp, tốt lành hơn người, thấy mình đáng được "thưởng công bội hậu" ( như cách nói của nhiều người )...rồi từ đó thấy sự xót thương của Thiên Chúa là không cần thiết - Điều này nếu xảy ra cho bất kì ai, cho dù người ấy là Linh mục, tu sĩ, hay giáo dân...thì cũng đều "khốn cho kẻ ấy"( từ ngữ Kinh Thánh dùng ). Đơn giản là vì, chính lúc đó người ấy sẽ liệt mình vào hạng người "giàu có, no nê, vui cười, được mọi người ca tụng", hạng người mà trong Tin Mừng Chúa Giêsu lên tiếng nguyền rủa. Điều này có lẽ còn bất hạnh hơn cả trường hợp ta sa ngã phạm tội.
Chúa Giêsu luôn bênh đỡ người nghèo. Trong cái nghèo đáng quan ngại nhất là nghèo tinh thần. Thông thường những kẻ giàu có vật chất thì lại nghèo về tinh thần.
Người ăn xin là người nghèo về vật chất nhưng chưa chắc họ đã nghèo về tinh thần. Các quan chức nhà nước, họ giàu về vật chất, nhưng chưa chắc họ đã giàu về tinh thần. Thiên Chúa không chủ trương cho người ta nghèo và khổ về tinh thần, ngược lại, người nghèo mà được hạnh phúc là ở chỗ người đó được Thiên Chúa yêu thương, nâng đỡ, không để cho họ bị mất đi đời sống đức tin. Qủa vậy, Đức Giêsu được sai đến trần gian là để đem Tin Mừng Cứu độ cho người nghèo. Chúa thương và chúc phúc cho người nghèo. Xin nhắc lại một lần nữa, Ngài đã lấy lời Ngôn sứ Isaia để nói về mình : "Thần Khí Chúa ngự trên tôi, Người đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho người nghèo khó" ( Is 1,12 v Lc 4,18 ) - Từ "người nghèo khó" được nhắc đi, nhắc lại nhiều lần trong toàn bộ Phúc âm, như muốn gởi một thông điệp người nghèo là đối tượng cần chú ý quan tâm nhiều nhất.
Tin Mừng Cứu độ cũng được cụ thể qua dụ ngôn "Khách được mời" trong Lc 14, 15-24. Dụ ngôn này mô tả bữa tiệc được chuẩn bị sẵn sàng thì những người khách được mời lại từ chối. Người thì viện lý do buôn bán bất động sản ( mới mua đất cần đi thăm ), người khác mới tậu năm cặp bò phải đi thử, người khác nữa mới cưới vợ không đến dự tiệc được...và họ nhất loạt xin kiếu. Cuối cùng, thành phần tham dự bữa tiệc là những người nghèo khó, tàn tật, đui mù, què quặt; những người này có phúc ở chỗ không bị chi phối bởi những lý do bên ngoài, nhờ đó họ sẵn sàng đón nhận điều được ban là dự tiệc. Bữa tiệc trong dụ ngôn này ám chỉ bửa tiệc Nước Trời ( Lc 14,15 ). Ngược lại, người giàu lo vui hưởng hạnh phúc chóng qua đời này và không chọn hạnh phúc vĩnh cửu Nước Trời làm gia nghiệp, nên họ bị coi là người khốn. Cuộc đời ai cũng thế thôi, có ai sống mãi với thời gian và của cải mình sắm đâu, do đó cần biết chia sẻ và giúp đỡ người khác. Ta không thể thản nhiên vui chơi sung sướng khi bên cạnh ta còn có người nghèo đói. Làm việc bác ái, từ thiện, giúp đỡ người nghèo là việc tự nhiên, việc bổn phận, chứ không phải là một thách đố.
Con người gắn liền với nhu cầu vật chất. Giàu có là điều kiện để sống, thế nhưng, Chúa Giêsu lại nói : "Khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có". Ớn thật ! Lời nói này chắc chắn phải đụng chạm đến những người đang bon chen, chạy vạy, lo làm ăn, để tìm kiếm của cải vật chất. Càng dễ đụng chạm hơn với giới Lãnh đạo, như giới Lãnh đạo Do Thái xưa. "Thu trữ của cải thế gian mà mất linh hồn thì có ích gì ?" - Câu nói này cũng là câu nói của Chúa Giêsu ( Mc 8,36 ), lại càng đụng chạm hơn nữa.
Người thanh niên trong Tin Mừng Matthêu chương 19, Tin Mừng Luca chương 18 là người giàu có. Tuy anh nhận thấy Chúa là Đấng tốt lành và anh muốn theo. Nhưng chính cơ ngơi, gia tài của cải anh có đã níu kéo anh lại, ràng buộc anh, không cho anh trở nên người môn đệ của Đức Giêsu ( x Mt 19, 17-22 v Lc 18, 18-23 ).
Một nhà thơ nữ đã viết :
"Có những lúc tôi mỉm cười tự hỏi
Gía trị con người đơn giản thế chăng ?
Người hợm hĩnh vì giàu sang của cải
Kẻ ngông cuồng với chức tước, tài năng !
Trong mắt Chúa, là Chủ của Vĩnh Hằng
Ngài bỗng thấy... họ như người xa lạ !
Phủi bụi đường, Người ra đi hối hả
Tìm dung nhan của bao kẻ đói nghèo".
( Teresa Trần )
Ngày nay, đời sống văn minh đưa con người đến chỗ đặt phương tiện sống lên trên con người. Nếu không cảnh giác, phương tiện trở thành mục tiêu hàng đầu khiến con người theo đuổi, đến nỗi con người là thứ yếu, từ đó đánh mất đi giá trị nhân bản. Giàu có mà đưa đến tình trạng như thế thì giàu có là một điều khốn.
Sống trong sự sung túc thịnh vượng nhiều khi là nguy cơ đánh mất những gì cao quý nhất là vậy. Giàu có, có thể là một điều tốt, nhưng không bao giờ giàu có được coi là điều tốt nhất. Đức Thánh Cha Fancis nói rằng : "Những người theo Chúa Kitô thì không để cho những ham muốn giàu có, danh vọng, nổi tiếng bám vào lòng mình. Tình yêu và sự dịu dàng của Chúa Giêsu đi trước chúng ta". Người ta vẫn quý sự bình an trong tâm hồn, quý sức khỏe, quý sự công chính hơn giàu có. Tiền bạc, của cải vật chất chả là gì đâu, những thứ ấy có giới hạn của nó, tất cả chỉ là phương tiện - Nó không thể làm cho người sở hữu sống mãi được. Giàu có không mua được tình yêu. Giàu có không mua được hạnh phúc. Giàu có thường làm cho con người trở nên kiêu căng tự phụ, giàu có là lý do dễ mất đức tin, đổ vỡ hạnh phúc. Nhiều khi giàu có còn là nguyên nhân gây nên lo lắng bất an, tội lỗi. Giàu có mà như thế thì giàu có là khốn. Anh em ruột mà tranh dành của cải, đòi chiếm dụng gia tài của cha mẹ để lại thì tình cảm anh em sẽ mất.
Đành rằng sống ở trần gian con người cần có tiền của vật chất làm phương tiện. Tuy nhiên, những gì phương tiện mang lại cho con người cũng chỉ là sung sướng hạnh phúc chóng qua, tạm bợ.
''Phù hoa, phù hoa, mọi sự đều là phù hoa. Chỉ có thờ phượng Thiên Chúa là không phù hoa".( Sách Giảng viên )
Hạnh phúc thật là hạnh phúc vĩnh cửu trong Nước Trời, là chính Chúa. Mỗi người sẽ là phúc hay là khốn, là do mình chọn lựa.
Nếu một ai đó đặt Thiên Chúa trên hết trong đời mình, người ấy sẽ không cảm thấy mình lo lắng quá mức về bất cứ việc gì, bởi vì họ thuộc về Thiên Chúa.
"Có gì đẹp trên đời hơn thế / Người yêu người sống để yêu nhau". Và trên hết, mỗi chúng ta cần có một tình yêu dành cho Thiên Chúa nữa, vì đời là cõi tạm. Thiên Chúa có quyền trên cả sự sống, sự chết và hạnh phúc của con người.
Xin Chúa chúc lành cho tất cả chúng ta - những ai có lòng yêu mến Ngài.
P/s : Viết sau khi tham dự Thánh Lễ Chủ nhật và nghe bài Phúc âm Luca 6, 20-26 CN VI TN.
JB.SĨ TRỌNG.
Bài chia sẻ trong tờ Thông tin của Giáo xứ Chánh tòa Xuân Lộc :
CON ĐƯỜNG HẠNH PHÚC
Những lời Chúa nói trong Phúc Âm tuần này : Phúc cho các con vì nghèo nàn, đói khát, khóc lóc, bị thù ghét, bị trục xuất, bị phỉ báng và loại trừ...Tất cả những điều đó xem ra không lọt tai chúng ta. Và xem chừng cũng không ai muốn được Chúa chúc phúc theo kiểu trái ngược này. Vâng ! Chẳng ai thích nghèo, thích lang thang đói rách dọc đường phố, bị loại trừ, bị khinh chê. Thế mà Chúa lại chúc phúc, thì quả là "khó chấp nhận".
Phải chăng Chúa thích làm những chuyện dở hơi, chuyện ngược đời, chuyện không mấy ai tán thưởng ? Thưa không. Chỉ vì Chúa thích đứng về phía những người nghèo bé nhỏ, "thấp cổ bé miệng" ở đời. Ngài muốn mời mọi người đi vào con đường hẹp dẫn đến Nước Trời. Bởi vì con đường của Nước Trời luôn là con đường hẹp và nhỏ, không có chỗ cho sự dễ dãi, giàu sang hay thênh thang.
Chúa còn nhấn mạnh : Khốn cho những ai giàu có, được no nê đầy đủ, được vui cười thỏa thích, được vinh dự ở đời này. Những điều này nghe cũng thật chói tai, vi đây chính là đích phấn đấu, là lý tưởng của đời người. Ai cũng muốn mình giàu có, được no nê đầy đủ...nhưng thật ngược đời, đó là những điều không được Chúa trân trọng, mà còn nguyền rủa "khốn cho các ngươi"...
Tại sao vậy ? Thưa, vì sự giàu có, no nê, đầy đủ, vui cười...Tất cả những điều đó là những nguy cơ, dễ làm cho ta quên đi mục đích tối hậu của đời mình, dễ làm cho ta dừng chân ở những "thiên đường ảo", để rồi chính mình sẽ phải hối hận và nuối tiếc muôn đời, khi ra trước tòa Chúa phán xét.
Thiên Chúa là Cha giàu Lòng thương xót. Ngài luôn yêu thương con cái mình. Ngài chỉ muốn cho ta được hưởng ơn cứu rỗi và hạnh phúc đích thực. Vì thế, Ngài đã chỉ cho ta một con đường sống hạnh phúc đích thực và vững bền. Ngài không bao giờ muốn lừa dối ta. Con đường hạnh phúc đích thực của Chúa giới thiệu cho ta thật khó đi, vì phần nào nó trái với ước muốn tự nhiên của con người. Tuy khó, nhưng không phải là không thể, với những người muốn đi vào con đường hẹp của Nước Trời : "chỉ người nào có sức mạnh, mới thực sự xứng đáng với Nước Trời"( Mt 11,12 )
Kinh nghiệm cho thấy : Thật khó và rất vất vả cho những ai dám lội ngược dòng nước. Cũng vậy, con đường hẹp bao giờ cũng khó đi. Con đường chông gai lại càng ít người dám chấp nhận. Nhưng đó lại là con đường mà Chúa đã đi suốt cả cuộc đời, và Ngài đã chọn con đường hẹp ấy để cứu chuộc nhân loại. Như thế, con đường dẫn tới hạnh phúc đích thực tuy khó chấp nhận, nhưng lại là con đường sống. Có gian nan thử thách, có hy sinh Thánh giá, mới thực sự có lễ tế và lập nên công phúc. Người ta vẫn nói : "Ví phỏng đường đời bằng phẳng cả, anh hùng hào kiệt nào có hơn ai !". Vì thế, những lời chúc phúc của Chúa tuy có vẻ ngược ngạo và không dễ chấp nhận. Nhưng chính việc ta dám chấp nhận và can đảm để sống, mới thực sự làm nên ý nghĩa cho đời này và đời sau.
Ai lại chẳng thích giàu sang, muốn đầy đủ, vinh dự suốt đời...Nhưng việc ta chấp nhận chia sẻ những điều ấy cho những người thiếu may mắn, đó mới là thách đố. Hơn nữa, Chúa muốn ta ý thức thân phận "bèo dạt mây trôi" của kiếp người, để ta đừng bám víu vào "những thứ hạnh phúc ảo" của trần thế này, mà quên đi cùng đích của đời mình.
Ai dám nghĩ rằng, một người đang sống trong phú quý, sung túc, thành đạt và toại nguyện lại cần tới lòng thương xót ? Trong khi đối với một người đang rơi vào tình cảnh khó khăn, đói khổ, thất vọng hay bị khinh khi, thì mong đợi lòng từ bi xót thương, hẳn là điều đương nhiên ? Vấn nạn này được Ngôn sứ Isaia và Đức Giêsu công khai bày tỏ : "Tin Mừng được loan báo cho kẻ nghèo hèn"( Is 1,12 v Lc 4,18b ), Chúa Giêsu nêu rõ cái vinh dự ấy : "kẻ nghèo được nghe Tin Mừng"( Mt 11,5b ), Thánh Augustino lớn tiếng ngợi ca : "Ôi tội hồng phúc !" Và được Đức Mẹ hớn hở reo lên : "Phận nữ tì hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới" ( Lc 1,48 ). Cũng vậy, Thánh Phao lô mạnh dạn xác quyết : "Chính lúc tôi yếu đuối nhất là lúc sức mạnh Thiên Chúa tỏ rõ nơi tôi" ( 2 Cr 12,10 ). Trong tư cách một người phàm, ai trong chúng ta cũng mong muốn được giàu sang, no đủ, để được tự do thoải mái trong đời sống, điều ấy chẳng có gì là tội hay khốn cả. Nhưng trong tư cách Kitô hữu, người tin và đang đi tìm tình yêu Cứu độ của Thiên Chúa từ nhân, mà lại để cho mình thiếu vắng nhu cầu chạy tới lòng thương xót từ bi của Chúa, thì quả là "đại khốn" cho ta biết mấy, vì Chúa đã nói : "Con lạc đà chui qua lổ kim còn dễ hơn người giàu vào Nước Thiên Chúa " ( Mt 19,24 v Mc 10,25 v Lc 18,24 ).
Thậm chí, nếu việc tu thân, việc rèn luyện nhân đức làm ta thấy mình cao đẹp, tốt lành hơn người, thấy mình đáng được "thưởng công bội hậu" ( như cách nói của nhiều người )...rồi từ đó thấy sự xót thương của Thiên Chúa là không cần thiết - Điều này nếu xảy ra cho bất kì ai, cho dù người ấy là Linh mục, tu sĩ, hay giáo dân...thì cũng đều "khốn cho kẻ ấy"( từ ngữ Kinh Thánh dùng ). Đơn giản là vì, chính lúc đó người ấy sẽ liệt mình vào hạng người "giàu có, no nê, vui cười, được mọi người ca tụng", hạng người mà trong Tin Mừng Chúa Giêsu lên tiếng nguyền rủa. Điều này có lẽ còn bất hạnh hơn cả trường hợp ta sa ngã phạm tội.
Chúa Giêsu luôn bênh đỡ người nghèo. Trong cái nghèo đáng quan ngại nhất là nghèo tinh thần. Thông thường những kẻ giàu có vật chất thì lại nghèo về tinh thần.
Người ăn xin là người nghèo về vật chất nhưng chưa chắc họ đã nghèo về tinh thần. Các quan chức nhà nước, họ giàu về vật chất, nhưng chưa chắc họ đã giàu về tinh thần. Thiên Chúa không chủ trương cho người ta nghèo và khổ về tinh thần, ngược lại, người nghèo mà được hạnh phúc là ở chỗ người đó được Thiên Chúa yêu thương, nâng đỡ, không để cho họ bị mất đi đời sống đức tin. Qủa vậy, Đức Giêsu được sai đến trần gian là để đem Tin Mừng Cứu độ cho người nghèo. Chúa thương và chúc phúc cho người nghèo. Xin nhắc lại một lần nữa, Ngài đã lấy lời Ngôn sứ Isaia để nói về mình : "Thần Khí Chúa ngự trên tôi, Người đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho người nghèo khó" ( Is 1,12 v Lc 4,18 ) - Từ "người nghèo khó" được nhắc đi, nhắc lại nhiều lần trong toàn bộ Phúc âm, như muốn gởi một thông điệp người nghèo là đối tượng cần chú ý quan tâm nhiều nhất.
Tin Mừng Cứu độ cũng được cụ thể qua dụ ngôn "Khách được mời" trong Lc 14, 15-24. Dụ ngôn này mô tả bữa tiệc được chuẩn bị sẵn sàng thì những người khách được mời lại từ chối. Người thì viện lý do buôn bán bất động sản ( mới mua đất cần đi thăm ), người khác mới tậu năm cặp bò phải đi thử, người khác nữa mới cưới vợ không đến dự tiệc được...và họ nhất loạt xin kiếu. Cuối cùng, thành phần tham dự bữa tiệc là những người nghèo khó, tàn tật, đui mù, què quặt; những người này có phúc ở chỗ không bị chi phối bởi những lý do bên ngoài, nhờ đó họ sẵn sàng đón nhận điều được ban là dự tiệc. Bữa tiệc trong dụ ngôn này ám chỉ bửa tiệc Nước Trời ( Lc 14,15 ). Ngược lại, người giàu lo vui hưởng hạnh phúc chóng qua đời này và không chọn hạnh phúc vĩnh cửu Nước Trời làm gia nghiệp, nên họ bị coi là người khốn. Cuộc đời ai cũng thế thôi, có ai sống mãi với thời gian và của cải mình sắm đâu, do đó cần biết chia sẻ và giúp đỡ người khác. Ta không thể thản nhiên vui chơi sung sướng khi bên cạnh ta còn có người nghèo đói. Làm việc bác ái, từ thiện, giúp đỡ người nghèo là việc tự nhiên, việc bổn phận, chứ không phải là một thách đố.
Con người gắn liền với nhu cầu vật chất. Giàu có là điều kiện để sống, thế nhưng, Chúa Giêsu lại nói : "Khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có". Ớn thật ! Lời nói này chắc chắn phải đụng chạm đến những người đang bon chen, chạy vạy, lo làm ăn, để tìm kiếm của cải vật chất. Càng dễ đụng chạm hơn với giới Lãnh đạo, như giới Lãnh đạo Do Thái xưa. "Thu trữ của cải thế gian mà mất linh hồn thì có ích gì ?" - Câu nói này cũng là câu nói của Chúa Giêsu ( Mc 8,36 ), lại càng đụng chạm hơn nữa.
Người thanh niên trong Tin Mừng Matthêu chương 19, Tin Mừng Luca chương 18 là người giàu có. Tuy anh nhận thấy Chúa là Đấng tốt lành và anh muốn theo. Nhưng chính cơ ngơi, gia tài của cải anh có đã níu kéo anh lại, ràng buộc anh, không cho anh trở nên người môn đệ của Đức Giêsu ( x Mt 19, 17-22 v Lc 18, 18-23 ).
Một nhà thơ nữ đã viết :
"Có những lúc tôi mỉm cười tự hỏi
Gía trị con người đơn giản thế chăng ?
Người hợm hĩnh vì giàu sang của cải
Kẻ ngông cuồng với chức tước, tài năng !
Trong mắt Chúa, là Chủ của Vĩnh Hằng
Ngài bỗng thấy... họ như người xa lạ !
Phủi bụi đường, Người ra đi hối hả
Tìm dung nhan của bao kẻ đói nghèo".
( Teresa Trần )
Ngày nay, đời sống văn minh đưa con người đến chỗ đặt phương tiện sống lên trên con người. Nếu không cảnh giác, phương tiện trở thành mục tiêu hàng đầu khiến con người theo đuổi, đến nỗi con người là thứ yếu, từ đó đánh mất đi giá trị nhân bản. Giàu có mà đưa đến tình trạng như thế thì giàu có là một điều khốn.
Sống trong sự sung túc thịnh vượng nhiều khi là nguy cơ đánh mất những gì cao quý nhất là vậy. Giàu có, có thể là một điều tốt, nhưng không bao giờ giàu có được coi là điều tốt nhất. Đức Thánh Cha Fancis nói rằng : "Những người theo Chúa Kitô thì không để cho những ham muốn giàu có, danh vọng, nổi tiếng bám vào lòng mình. Tình yêu và sự dịu dàng của Chúa Giêsu đi trước chúng ta". Người ta vẫn quý sự bình an trong tâm hồn, quý sức khỏe, quý sự công chính hơn giàu có. Tiền bạc, của cải vật chất chả là gì đâu, những thứ ấy có giới hạn của nó, tất cả chỉ là phương tiện - Nó không thể làm cho người sở hữu sống mãi được. Giàu có không mua được tình yêu. Giàu có không mua được hạnh phúc. Giàu có thường làm cho con người trở nên kiêu căng tự phụ, giàu có là lý do dễ mất đức tin, đổ vỡ hạnh phúc. Nhiều khi giàu có còn là nguyên nhân gây nên lo lắng bất an, tội lỗi. Giàu có mà như thế thì giàu có là khốn. Anh em ruột mà tranh dành của cải, đòi chiếm dụng gia tài của cha mẹ để lại thì tình cảm anh em sẽ mất.
Đành rằng sống ở trần gian con người cần có tiền của vật chất làm phương tiện. Tuy nhiên, những gì phương tiện mang lại cho con người cũng chỉ là sung sướng hạnh phúc chóng qua, tạm bợ.
''Phù hoa, phù hoa, mọi sự đều là phù hoa. Chỉ có thờ phượng Thiên Chúa là không phù hoa".( Sách Giảng viên )
Hạnh phúc thật là hạnh phúc vĩnh cửu trong Nước Trời, là chính Chúa. Mỗi người sẽ là phúc hay là khốn, là do mình chọn lựa.
Nếu một ai đó đặt Thiên Chúa trên hết trong đời mình, người ấy sẽ không cảm thấy mình lo lắng quá mức về bất cứ việc gì, bởi vì họ thuộc về Thiên Chúa.
"Có gì đẹp trên đời hơn thế / Người yêu người sống để yêu nhau". Và trên hết, mỗi chúng ta cần có một tình yêu dành cho Thiên Chúa nữa, vì đời là cõi tạm. Thiên Chúa có quyền trên cả sự sống, sự chết và hạnh phúc của con người.
Xin Chúa chúc lành cho tất cả chúng ta - những ai có lòng yêu mến Ngài.
P/s : Viết sau khi tham dự Thánh Lễ Chủ nhật và nghe bài Phúc âm Luca 6, 20-26 CN VI TN.
JB.SĨ TRỌNG.
Bài chia sẻ trong tờ Thông tin của Giáo xứ Chánh tòa Xuân Lộc :
CON ĐƯỜNG HẠNH PHÚC
Những lời Chúa nói trong Phúc Âm tuần này : Phúc cho các con vì nghèo nàn, đói khát, khóc lóc, bị thù ghét, bị trục xuất, bị phỉ báng và loại trừ...Tất cả những điều đó xem ra không lọt tai chúng ta. Và xem chừng cũng không ai muốn được Chúa chúc phúc theo kiểu trái ngược này. Vâng ! Chẳng ai thích nghèo, thích lang thang đói rách dọc đường phố, bị loại trừ, bị khinh chê. Thế mà Chúa lại chúc phúc, thì quả là "khó chấp nhận".
Phải chăng Chúa thích làm những chuyện dở hơi, chuyện ngược đời, chuyện không mấy ai tán thưởng ? Thưa không. Chỉ vì Chúa thích đứng về phía những người nghèo bé nhỏ, "thấp cổ bé miệng" ở đời. Ngài muốn mời mọi người đi vào con đường hẹp dẫn đến Nước Trời. Bởi vì con đường của Nước Trời luôn là con đường hẹp và nhỏ, không có chỗ cho sự dễ dãi, giàu sang hay thênh thang.
Chúa còn nhấn mạnh : Khốn cho những ai giàu có, được no nê đầy đủ, được vui cười thỏa thích, được vinh dự ở đời này. Những điều này nghe cũng thật chói tai, vi đây chính là đích phấn đấu, là lý tưởng của đời người. Ai cũng muốn mình giàu có, được no nê đầy đủ...nhưng thật ngược đời, đó là những điều không được Chúa trân trọng, mà còn nguyền rủa "khốn cho các ngươi"...
Tại sao vậy ? Thưa, vì sự giàu có, no nê, đầy đủ, vui cười...Tất cả những điều đó là những nguy cơ, dễ làm cho ta quên đi mục đích tối hậu của đời mình, dễ làm cho ta dừng chân ở những "thiên đường ảo", để rồi chính mình sẽ phải hối hận và nuối tiếc muôn đời, khi ra trước tòa Chúa phán xét.
Thiên Chúa là Cha giàu Lòng thương xót. Ngài luôn yêu thương con cái mình. Ngài chỉ muốn cho ta được hưởng ơn cứu rỗi và hạnh phúc đích thực. Vì thế, Ngài đã chỉ cho ta một con đường sống hạnh phúc đích thực và vững bền. Ngài không bao giờ muốn lừa dối ta. Con đường hạnh phúc đích thực của Chúa giới thiệu cho ta thật khó đi, vì phần nào nó trái với ước muốn tự nhiên của con người. Tuy khó, nhưng không phải là không thể, với những người muốn đi vào con đường hẹp của Nước Trời : "chỉ người nào có sức mạnh, mới thực sự xứng đáng với Nước Trời"( Mt 11,12 )
Kinh nghiệm cho thấy : Thật khó và rất vất vả cho những ai dám lội ngược dòng nước. Cũng vậy, con đường hẹp bao giờ cũng khó đi. Con đường chông gai lại càng ít người dám chấp nhận. Nhưng đó lại là con đường mà Chúa đã đi suốt cả cuộc đời, và Ngài đã chọn con đường hẹp ấy để cứu chuộc nhân loại. Như thế, con đường dẫn tới hạnh phúc đích thực tuy khó chấp nhận, nhưng lại là con đường sống. Có gian nan thử thách, có hy sinh Thánh giá, mới thực sự có lễ tế và lập nên công phúc. Người ta vẫn nói : "Ví phỏng đường đời bằng phẳng cả, anh hùng hào kiệt nào có hơn ai !". Vì thế, những lời chúc phúc của Chúa tuy có vẻ ngược ngạo và không dễ chấp nhận. Nhưng chính việc ta dám chấp nhận và can đảm để sống, mới thực sự làm nên ý nghĩa cho đời này và đời sau.
Ai lại chẳng thích giàu sang, muốn đầy đủ, vinh dự suốt đời...Nhưng việc ta chấp nhận chia sẻ những điều ấy cho những người thiếu may mắn, đó mới là thách đố. Hơn nữa, Chúa muốn ta ý thức thân phận "bèo dạt mây trôi" của kiếp người, để ta đừng bám víu vào "những thứ hạnh phúc ảo" của trần thế này, mà quên đi cùng đích của đời mình.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét